Kim giây của đồng hồ là một trong số ba kim chính của các loại đồng hồ cơ truyền thống và đồng hồ quartz hiện đại. Tuy chỉ là một chi tiết nhỏ nhưng kim giây lại góp phần hoàn thiện diện mạo cho đồng hồ thông qua nhiều hình dáng thiết kế đa dạng và tinh tế. Cùng WatchStore khám phá 10 hình dạng phổ biến ấy trong bài viết dưới đây nhé.
1. Tìm hiểu chung về kim giây của đồng hồ
Trước khi tìm hiểu các kiểu dáng phong phú của kim dây đồng hồ, hãy cùng lướt qua đôi nét tổng quan để thấy vì sao chi tiết nhỏ bé này lại giữ nhiều vai trò quan trọng và thú vị.
1.1 Kim giây của đồng hồ “xuất hiện” từ khi nào?
Lịch sử hình thành và phát triển của bộ phận chỉ giây là một hành trình dài, gắn liền với sự tiến bộ trong nghệ thuật chế tác và nhu cầu nâng cao độ chính xác.
- Thế kỷ 15: Chi tiết này lần đầu được ghi nhận trên một số mẫu đồng hồ bỏ túi ở Đức, nhưng do kỹ thuật còn hạn chế nên chưa phổ biến rộng rãi.
- Thế kỷ 17: Việc bổ sung bánh răng thứ tư đã cho phép kim quay trọn vẹn một vòng trong đúng 60 giây. Cải tiến này kết hợp với bánh đà phụ, mở đường cho tính năng dừng thời gian và sự xuất hiện của mặt số phụ hiển thị giây.
- Trước thập niên 1940: Phần lớn thiết kế vẫn dùng kim nhỏ đặt tại mặt số phụ (thường ở vị trí 6 giờ). Tuy nhiên, cơ chế này chưa thực sự ổn định, ảnh hưởng đến độ chuẩn xác.
- Năm 1948: Sự ra đời của mẫu Zenith Cal. 133 đánh dấu bước ngoặt lớn khi đưa kim hiển thị giây ra vị trí trung tâm giúp loại bỏ dao động dư thừa, tăng độ chính xác và nâng cao tính thẩm mỹ.
- Đầu thế kỷ 20 – Thế chiến II: Tính năng Hacking Stop (hay Stop Seconds) ra đời, trở nên phổ biến trong quân đội, điển hình là mẫu A-11. Chức năng này cho phép dừng kim đo giây để đồng bộ thời gian chính xác trong tác chiến.

1.2 Kim giây nằm ở đâu và đóng vai trò gì trên đồng hồ?
Thông thường, kim giây của đồng hồ được đặt tại trung tâm mặt số, chung trục với kim giờ và kim phút. Tuy nhiên, ở các mẫu đặc biệt như Chronograph, chi tiết này có thể xuất hiện ở các mặt số phụ (sub-dial) nhỏ hình tròn, thường nằm ở vị trí 3 giờ, 6 giờ hoặc 9 giờ để phục vụ những chức năng chuyên biệt.
Dù chỉ là bộ phận nhỏ, nó lại đảm nhận nhiều nhiệm vụ quan trọng:
- Đo lường thời gian chính xác: Hiển thị từng giây, giúp người dùng xác định thời gian chuẩn xác hơn.
- Nhận diện loại máy: Ở đồng hồ cơ, chuyển động thường mượt mà dạng “trôi”, trong khi máy Quartz lại nhảy từng nấc rõ rệt.
- Biểu tượng của sự sống: Chuyển động liên tục chứng minh bộ máy bên trong vẫn hoạt động ổn định và chính xác.
- Tăng giá trị thẩm mỹ: Nhiều thiết kế, màu sắc và cách hoàn thiện khác nhau giúp chi tiết này trở thành điểm nhấn cá tính trên mặt số.
- Chức năng đặc biệt: Trong Chronograph, nó hỗ trợ bấm giờ; còn ở đồng hồ lặn, kim chỉ giây hoạt động giúp thợ lặn biết máy còn chạy ổn định và lượng oxy còn an toàn.

2. Các hình dáng phổ biến của kim chỉ giây trên đồng hồ
Trên đồng hồ, kim chỉ giây có dáng dài, mảnh và nhẹ, chuyển động nhanh trên mặt số. Tuy nhiên, để tăng tính thẩm mỹ và tạo dấu ấn riêng cho từng “cỗ máy thời gian”, các nhà sản xuất đã khéo léo biến tấu chi tiết nhỏ này thành nhiều hình dạng độc đáo khác nhau như dưới đây:
2.1 Kim giây Baton (Kim gậy)
Kim Baton nổi bật với hình dáng thẳng, mỏng và độ dày đồng đều từ gốc đến ngọn, hệt như một hình chữ nhật dài. Kiểu kim này rất phổ biến trên các mẫu đồng hồ Quartz hoặc đồng hồ có thiết kế tối giản, mang lại vẻ thanh lịch và dễ đọc.
Cùng chiêm ngưỡng một số mẫu đồng hồ có kim chỉ giây được thiết kế theo hình Baton tại WatchStore dưới đây nhé:
2.2 Kim giây Arrow (Kim mũi tên)
Đúng như cái tên “Arrow”, kim dạng này mang dáng dấp của một mũi tên nhọn đầy dứt khoát. Thiết kế đặc trưng này thường góp mặt trên những mẫu đồng hồ lặn, đồng hồ quân đội, thể thao hay phi công, nơi yêu cầu sự rõ nét, dễ đọc và cảm giác mạnh mẽ trong từng chi tiết.

2.3 Kim giây Dauphine
Là một trong những hình dạng phổ biến nhất, kim Dauphine có hình tam giác dài hoặc kim cương thuôn dài về phía đầu kim. Với vẻ ngoài thanh lịch và linh hoạt, chúng có mặt ở mọi phong cách đồng hồ, từ cổ điển đến hiện đại, phù hợp cho cả đồng hồ nam, nữ và unisex.
2.4 Kim giây Sword (Kim kiếm)
Lấy cảm hứng từ thanh kiếm, kim chỉ giây Sword có hình dạng không khác gì một thanh kiếm mạnh mẽ với phần đầu nhọn hoắt. Thiết kế này góp phần giúp đồng hồ trở nên mạnh mẽ, cá tính và khỏe khoắn hơn, thường được sử dụng trong các dòng đồng hồ thể thao hoặc quân đội.
2.5 Kim giây Leaf (Kim lá/Feuille)
So với các hình dạng khác của kim chỉ giây của đồng hồ thì Leaf mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, nữ tính hơn. Chúng tựa như một chiếc lá mảnh mai với phần giữa hơi bầu, cong nhẹ và thuôn dài ở hai đầu kim. Đó là lý do chúng thường xuất hiện trên các mẫu đồng hồ đeo tay của phái nữ hoặc những thiết kế mang hơi hướng cổ điển, mềm mại.
2.6 Kim giây Breguet (Kim “Mắt ngỗng” / Pomme)
Kim chỉ giây Breguet sở hữu thiết kế rất độc đáo và tinh xảo. Phần thân kim mảnh mai, được uốn cong nhẹ nhàng, và nổi bật nhất là phần đuôi có hình tròn rỗng (giống mắt ngỗng). Mang đậm dấu ấn cổ điển và quý tộc, kiểu kim này được đặt theo tên bậc thầy chế tác đồng hồ Abraham-Louis Breguet, thường kết hợp hài hòa với mặt số số La Mã.

2.7 Kim giây Lollipop (Kim kẹo mút)
Là một biến thể độc đáo của kim Baton hoặc kim Sword, kim chỉ giây Lollipop có phần đầu kim gắn một chấm tròn to tương tự viên kẹo mút. Đây là một trong những thiết kế dễ nhận diện và được giới sưu tập yêu thích, đặc biệt phổ biến trên các dòng sản phẩm cao cấp như bộ sưu tập Rolex Submariner hay Seiko Prospex. Kiểu dáng này không chỉ dễ nhìn mà còn là biểu tượng đặc trưng của đồng hồ thể thao và lặn.
2.8 Kim giây Mercedes
Điểm nhận diện nổi bật của kim Mercedes nằm ở phần đầu của kim giờ được thiết kế mô phỏng biểu tượng ngôi sao ba cánh đặc trưng của hãng xe Mercedes-Benz, kết hợp cùng các rãnh phủ dạ quang. Thiết kế độc đáo này là dấu ấn riêng của những mẫu đồng hồ lặn trứ danh như Rolex Submariner hay Explorer, mang lại vẻ ngoài cứng cáp và khả năng hiển thị ấn tượng ngay cả trong môi trường thiếu sáng.
2.9 Kim giây Skeleton (Kim xương)
Kim Skeleton có phần thân được khoét rỗng, chỉ giữ lại phần khung, cho phép người xem nhìn xuyên thấu xuống mặt số hoặc bộ máy. Thiết kế kim chỉ giây của đồng hồ này thường xuất hiện trên các mẫu đồng hồ cao cấp, thể hiện sự tinh xảo trong chế tác và sự phức tạp của bộ máy bên trong.

2.10 Kim giây Foudre (Kim tia sét)
Với hình dáng uốn lượn, sắc bén và dứt khoát như một tia sét, kim Foudre tạo cảm giác mạnh mẽ, đầy năng lượng và độc đáo. Kiểu kim này thường được dùng để chỉ một chức năng đặc biệt hoặc tạo điểm nhấn cá tính cho tổng thể thiết kế đồng hồ.
Xem thêm: Dead-Beat Seconds là gì? Đồng hồ cơ cần kim giây giật không?
3. Những vấn đề thường gặp với kim chỉ giây và cách khắc phục
Kim chỉ giây đôi khi ngừng hẳn hoạt động. Với đồng hồ Quartz, nguyên nhân phổ biến là pin đã cạn; còn ở máy cơ, bộ thoát có thể bị kẹt. Trong cả hai trường hợp, người dùng nên thay pin trước, nếu vẫn không cải thiện thì cần đem đến thợ sửa chuyên nghiệp để kiểm tra bộ máy.
Một tình trạng khác là kim chỉ giây chạy nhanh hoặc chậm bất thường. Đây thường là hậu quả của việc đồng hồ bị nhiễm từ, dầu bôi trơn khô hoặc bụi bẩn tích tụ lâu ngày. Giải pháp là khử từ tại cửa hàng chuyên dụng hoặc mang đi bảo dưỡng định kỳ để máy hoạt động ổn định trở lại.
Khi kim giây chạy giật cục, không đều, nguyên nhân có thể đến từ pin yếu hoặc bánh răng bị kẹt. Cách xử lý hiệu quả nhất là thay pin mới; nếu tình trạng vẫn tiếp diễn, nên để thợ đồng hồ kiểm tra hệ truyền động bên trong.
Đôi lúc, kim chỉ giây đứng yên trong khi kim giờ và phút vẫn hoạt động bình thường. Đây là dấu hiệu cho thấy trục kim bị lỏng hoặc bánh răng liên quan gặp sự cố. Trường hợp này bắt buộc phải nhờ thợ kỹ thuật gắn lại trục hoặc xử lý bộ máy.
Ngoài ra, nếu kim chỉ giây bị cong, lệch và cạ vào mặt kính hoặc cọc số sau một cú va đập mạnh, cách khắc phục tốt nhất là nắn chỉnh hoặc thay mới. Việc này cần sự can thiệp của thợ đồng hồ chuyên nghiệp để tránh làm hỏng các chi tiết khác.

4. Những điều cần lưu ý khí sử dụng và bảo quản kim giây của đồng hồ
Kim giây tuy là một chi tiết nhỏ, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ chính xác và giá trị thẩm mỹ của đồng hồ. Để bộ phận này luôn vận hành ổn định, bạn nên chú ý đến một số nguyên tắc sau:
- Hạn chế va đập mạnh: Những cú rơi hoặc chấn động có thể khiến kim bị cong, lệch trục hoặc thậm chí gãy, ảnh hưởng đến toàn bộ bộ máy.
- Tránh xa từ trường: Không đặt đồng hồ gần TV, loa, laptop, nam châm hay các thiết bị điện tử khác. Từ trường mạnh là nguyên nhân hàng đầu khiến kim chỉ giây chạy sai nhịp hoặc dừng đột ngột.
- Chăm sóc pin đúng cách: Với đồng hồ Quartz, không nên để pin cạn kiệt quá lâu, bởi axit rò rỉ có thể làm hỏng các linh kiện bên trong.
- Bảo dưỡng định kỳ: Sau 3 – 5 năm sử dụng, nên mang đồng hồ đến cửa hàng để được vệ sinh, kiểm tra và bảo trì nhằm duy trì hoạt động bền bỉ.
- Không tự ý sửa chữa: Khi kim chỉ giây có dấu hiệu bất thường như chạy lệch, cong hoặc ngừng hoạt động, hãy mang đến trung tâm uy tín để thợ chuyên nghiệp xử lý, tránh làm hỏng thêm các chi tiết khác.

5. (FAQ) Giải mã các câu hỏi khác liên quan tới kim giây của đồng hồ
1. Có loại đồng hồ nào không có kim giây không?
Một số thiết kế mang phong cách tối giản hoặc cổ điển, đặc biệt là dòng Dress Watch, thường loại bỏ kim giây để tạo sự thanh lịch và gọn gàng cho mặt số.
2. Tại sao kim giây của đồng hồ nhảy liền 2 hoặc 4 giây một lần?
Đây là tính năng báo hiệu hết pin (End-of-Life Indicator) trên đồng hồ Quartz. Khi pin sắp cạn, kim giây sẽ nhảy “nhảy cóc” thay vì đi từng giây, vừa để tiết kiệm năng lượng, vừa nhắc bạn đã đến lúc thay pin.
3. Vì sao một số mẫu có kim giây nhỏ nằm ở mặt phụ?
Ở nhiều mẫu Chronograph, ngoài kim chỉ giây trung tâm, nhà sản xuất còn đặt thêm kim phụ trên các mặt số nhỏ để phục vụ chức năng riêng, chẳng hạn hiển thị giây hiện tại hoặc hỗ trợ tính năng bấm giờ.
4. Kim chỉ giây trong Chronograph khác gì so với kim thông thường?
Với dòng này, kim chỉ giây trung tâm thường là kim bấm giờ, chỉ chạy khi được kích hoạt. Còn kim hiển thị giây “thực” của thời gian hiện tại lại được bố trí ở mặt số phụ riêng biệt.
Kim giây của đồng hồ giữ vai trò quan trọng trong cả độ chính xác lẫn vẻ đẹp của mỗi cỗ máy thời gian. Dù chỉ là chi tiết nhỏ, khi gặp trục trặc cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ bộ máy, vì vậy bạn nên chăm sóc và bảo quản cẩn thận. Hãy ghé thăm WatchStore để tìm hiểu thêm nhiều kiến thức hay về đồng hồ hoặc chọn mua cho mình một mẫu chính hãng phù hợp.