Albert Einstein sinh ngày 14 tháng 3 năm 1879, mất ngày 18 tháng 4 năm 1955. Ông là nhà vật lý học người Đức gốc Do Thái, được công nhận là thiên tài kiệt xuất và là một trong những nhà khoa học có tầm ảnh hưởng lớn nhất lịch sử. Cùng khám phá kỹ hơn về cuộc đời, sự nghiệp khoa học, những phát minh đột phá và di sản bền vững của Albert Einstein trong nội dung dưới đây cùng WatchStore.
1. Cuộc đời Albert Einstein: Hành trình từ cậu bé mơ mộng đến nhà bác học lừng danh
1.1. Những cột mốc đáng nhớ trong tuổi thơ và niên thiếu của Einstein
– Năm 1879: Khởi đầu tại Ulm
Albert Einstein chào đời vào ngày 14 tháng 3 tại Ulm, Đức. Ông sinh ra trong một gia đình gốc Do Thái, bố là Hermann Einstein – một kỹ sư kiêm nhân viên bán hàng, và mẹ là Pauline Einstein.
– Năm 1880: Chuyển đến München và những ấn tượng đầu đời
Một năm sau, gia đình Einstein chuyển đến München, nơi bố và bác ông mở một công ty sản xuất thiết bị điện. Dù gia đình không theo Do Thái giáo, Albert theo học tại trường tiểu học Công giáo từ năm 5 tuổi, sau đó chuyển đến trường Luitpold Gymnasium năm 8 tuổi và theo học tại đây 7 năm. Mặc dù gặp khó khăn trong việc nói chuyện khi còn nhỏ, ông vẫn bộc lộ khả năng xuất sắc trong các môn khoa học tự nhiên.
– Năm 1889: Khai mở trí tuệ qua la bàn và sách vở
Khi 10 tuổi, Einstein được Max Talmud, một sinh viên y khoa nghèo, giới thiệu những cuốn sách cơ bản về khoa học, toán học và triết học, bao gồm các tác phẩm của Immanuel Kant và Euclid – mà sau này ông gọi là “sách hình học nhỏ thần thánh”. Trước đó, sự tò mò của ông đã được khơi gợi khi bố chỉ cho ông chiếc la bàn bỏ túi, khiến ông thắc mắc về điều gì khiến kim chuyển động trong “không gian trống rỗng”.
– Năm 1891 đến năm 1893: Phát triển tư duy toán học và thí nghiệm tưởng tượng
Từ cuốn sách của Euclid, Einstein bắt đầu hiểu sâu sắc về lý luận logic và đến 12 tuổi, ông đã thành thạo hình học Euclid. Ngay sau đó, ông bắt đầu nghiên cứu giải tích các đại lượng vô cùng bé. Năm 16 tuổi (1895), ông thực hiện thí nghiệm tưởng tượng nổi tiếng đầu tiên, trong đó ông hình dung mình chạy cùng với một tia sáng.
– Năm 1894: Cú sốc kinh doanh và rời Đức
Công ty của bố Einstein phá sản do sự thay thế của dòng điện xoay chiều. Gia đình chuyển đến Ý, và Einstein ở lại München để hoàn thành việc học. Tuy nhiên, ông nhanh chóng rời trường Luitpold Gymnasium vào cuối tháng 12 vì bất đồng với phương pháp học tập giáo điều. Trong thời gian ở Ý, ông đã viết tiểu luận khoa học ngắn mang tên “Khảo cứu trạng thái Ether trong từ trường”.
– Năm 1895 đến năm 1896: Giai đoạn chuyển mình ở Thụy Sĩ
Vào cuối hè năm 1895, Einstein thi trượt kỳ tuyển sinh vào trường Bách khoa Liên bang Thụy Sĩ (ETH Zurich) dù có điểm cao môn Vật lý và Toán học. Theo lời khuyên, ông tiếp tục học tại trường bang Aargau, Thụy Sĩ để hoàn thiện phổ thông. Tháng 1 năm 1896, ông từ bỏ quốc tịch Đức để tránh nghĩa vụ quân sự và sau đó trở thành công dân Thụy Sĩ vào năm 1901.
– Năm 1896: Tốt nghiệp phổ thông và bước chân vào ETH Zürich
Tháng 9 năm 1896, Albert Einstein tốt nghiệp phổ thông Thụy Sĩ với điểm số cao, bao gồm điểm 6 cho cả Vật lý và Toán học (theo thang điểm 1-6). Ở tuổi 17, ông chính thức trúng tuyển vào chương trình cử nhân sư phạm Vật lý và Toán học của trường ETH Zürich.
– Năm 1900: Hoàn thành đại học và gặp gỡ Mileva Marić
Einstein tốt nghiệp cử nhân sư phạm tại ETH Zürich vào năm 1900. Trong những năm học tại đây, ông đã gặp gỡ và nảy sinh tình cảm với Mileva Marić, người phụ nữ duy nhất trong lớp học của mình. Hai người thường xuyên cùng nhau đọc và thảo luận các sách vật lý, tạo nên một mối quan hệ trí tuệ sâu sắc.
Xem thêm kiến thức hữu ích: Thời gian giãn nở là gì

1.2 Gia đình và các mối quan hệ của Einstein
– Giai đoạn 1902-1903: Con gái Lieserl và cuộc hôn nhân đầu tiên
Vào cuối tháng 1 năm 1902, khi Albert Einstein đang ở Berne, người bạn gái Mileva Marić đã sinh con gái đầu lòng của họ, tên là Lieserl, tại quê nhà của cô ở Novi Sad. Số phận của Lieserl không rõ ràng, nhưng cô bé có thể đã qua đời vào khoảng sau năm 1903 do sốt ban đỏ. Einstein và Marić kết hôn vào tháng 1 năm 1903.
– Giai đoạn 1904-1910: Các con trai Hans Albert và Eduard
Tháng 5 năm 1904, con trai đầu lòng của Albert và Mileva, Hans Albert Einstein, chào đời tại Bern, Thụy Sĩ. Sáu năm sau, vào tháng 6 năm 1910, con trai thứ hai của họ, Eduard “Tete” Einstein, được sinh ra tại Zürich.
– Giai đoạn 1914-1919: Ly thân và ly hôn
Năm 1914, Albert Einstein chuyển đến Berlin để theo đuổi sự nghiệp, trong khi vợ ông, Mileva, cùng các con vẫn ở lại Zurich. Sau 5 năm sống ly thân, Mileva Marić và Albert Einstein chính thức ly dị vào ngày 14 tháng 2 năm 1919.
– Giai đoạn 1919-1936: Cuộc hôn nhân thứ hai với Elsa Löwenthal
Chỉ vài tháng sau khi ly hôn, Albert Einstein tái hôn với người chị họ Elsa Löwenthal vào ngày 2 tháng 6 năm 1919. Mối quan hệ của họ đã bắt đầu từ năm 1912. Albert không có con chung với Elsa, nhưng ông coi hai con gái riêng của Elsa là Ilse Einstein và Margot Einstein như con ruột và các cô gái cũng lấy họ của ông. Elsa Einstein qua đời vào tháng 12 năm 1936 sau khi được chẩn đoán mắc các bệnh liên quan đến tim và thận.
2. Những Phát Minh Vĩ Đại Thay Đổi Thế Giới Của Albert Einstein
2.1 Thuyết Tương Đối Hẹp (1905)
Đây là công trình đưa tên tuổi Einstein vang xa khắp thế giới. Lý thuyết này chỉ ra rằng trong mọi hệ quy chiếu quán tính, các định luật vật lý đều giống nhau. Hai trụ cột chính của nó là: tốc độ ánh sáng trong chân không luôn không đổi bất kể người quan sát, và quy luật vật lý không thay đổi trong bất kỳ hệ quy chiếu quán tính nào. Từ đó, Einstein đã khai sinh phương trình lừng danh E = mc², chứng minh mối quan hệ giữa khối lượng và năng lượng, mở ra cánh cửa cho thời đại năng lượng hạt nhân.
2.2 Thuyết Tương Đối Rộng (1915)
Tiếp nối thuyết tương đối hẹp, Einstein phát triển thuyết tương đối rộng để giải thích bản chất của hấp dẫn. Theo ông, hấp dẫn không phải là một lực thuần túy, mà chính là sự cong của không-thời gian do vật chất và năng lượng gây ra. Các thiên thể nặng sẽ làm méo mó không gian xung quanh, buộc những vật thể khác di chuyển theo những đường cong ấy. Lý thuyết này đã dự đoán và sau đó được xác nhận qua các hiện tượng như lỗ đen, sóng hấp dẫn và thấu kính hấp dẫn.
2.3 Hiệu Ứng Quang Điện (1905)
Ngoài thuyết tương đối, chính nghiên cứu về hiệu ứng quang điện đã mang lại cho Einstein giải Nobel Vật lý năm 1921. Hiệu ứng này xảy ra khi electron bị bắn ra khỏi vật chất dưới tác động của ánh sáng. Einstein giải thích ánh sáng không chỉ là sóng, mà còn tồn tại dưới dạng hạt – photon.
Mỗi photon chứa năng lượng nhất định và khi va chạm với electron, nó truyền năng lượng khiến electron thoát ra. Khám phá này mở nền móng cho cơ học lượng tử và là nguyên lý hoạt động của công nghệ hiện đại như pin năng lượng mặt trời hay cảm biến máy ảnh.
2.3 Chuyển Động Brown (1905)
Năm 1905, Einstein đã chứng minh chuyển động ngẫu nhiên của các hạt nhỏ trong chất lỏng – hiện tượng Brown – là do phân tử nước va đập liên tục vào chúng. Lý thuyết này mang lại bằng chứng thuyết phục cho sự tồn tại của nguyên tử, chấm dứt cuộc tranh luận kéo dài hàng thế kỷ trong giới khoa học về bản chất vi mô của vật chất.
2.4 Bom Nguyên Tử (1939 – 1945)
Einstein không trực tiếp tham gia nghiên cứu chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng ông có vai trò gián tiếp nhưng quan trọng. Năm 1939, ông cùng một số nhà khoa học ký thư gửi Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt, cảnh báo về khả năng Đức Quốc xã chế tạo bom nguyên tử. Chính lá thư này đã góp phần dẫn đến sự khởi động của Dự án Manhattan. Sau chiến tranh, Einstein nhiều lần bày tỏ sự hối hận và trở thành tiếng nói mạnh mẽ kêu gọi giải trừ vũ khí hạt nhân, hướng tới hòa bình nhân loại.
3. Những tư tưởng và đóng góp ngoài khoa học của Albert Einstein
Ngoài những lý thuyết làm rung chuyển thế giới vật lý, Einstein còn là một tiếng nói mạnh mẽ về các vấn đề xã hội. Ông là một người ủng hộ nhiệt thành cho hòa bình và nhân quyền. Sau khi chứng kiến hậu quả kinh hoàng của Thế chiến thứ hai, ông bày tỏ sự hối tiếc sâu sắc về vai trò của mình trong việc thúc đẩy nghiên cứu hạt nhân, và dành phần đời còn lại để đấu tranh cho việc giải trừ vũ khí hạt nhân. Ông cũng là một người phản đối mạnh mẽ nạn phân biệt chủng tộc, dùng tầm ảnh hưởng của mình để lên tiếng bênh vực cho các phong trào nhân quyền.
Về tư tưởng, Einstein có một cái nhìn sâu sắc về triết học và vũ trụ. Ông tin rằng vũ trụ không phải là một sự hỗn loạn mà được vận hành bởi những quy luật logic và vẻ đẹp vĩ đại. Dù không tin vào một vị Chúa cá nhân, ông lại có niềm tin sâu sắc vào một trật tự hài hòa trong tự nhiên, và xem khoa học như một cách để khám phá “tâm trí” của vũ trụ.
Những phát ngôn của ông vẫn còn giá trị đến tận ngày nay, như một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của sự tò mò và trí tưởng tượng:
– “Trí tưởng tượng quan trọng hơn kiến thức. Kiến thức là hữu hạn, trong khi trí tưởng tượng bao trùm toàn bộ thế giới.”
– “Mọi người đều là thiên tài. Nhưng nếu bạn đánh giá một con cá qua khả năng leo cây, nó sẽ sống cả đời tin rằng nó thật ngu ngốc.”
– “Điều quan trọng là không ngừng đặt câu hỏi. Sự tò mò có lý do riêng để tồn tại.”
4. Các giải thưởng mà Einstein đã nhận được trong cuộc đời
Trong suốt sự nghiệp, Einstein không chỉ ghi dấu bằng những học thuyết thay đổi nền vật lý, mà còn được cả thế giới vinh danh bằng hàng loạt giải thưởng danh giá. Những phần thưởng này không chỉ công nhận tài năng khoa học xuất chúng, mà còn khẳng định tầm ảnh hưởng sâu rộng của ông đối với nhân loại. Các giải thưởng tiêu biểu phải kể tới như:
- 1921: Giải Nobel Vật lý – công trình giải thích hiện tượng quang điện.
- 1925: Huy chương Copley của Hội Hoàng gia London – ghi nhận đóng góp vượt trội cho khoa học.
- 1929: Huy chương Max Planck – phần thưởng cao quý của Hội Vật lý Đức.
- 1931: Huy chương Franklin – vinh danh những phát minh và lý thuyết thay đổi nền vật lý.
- 1935: Huy chương Matteucci – giải thưởng khoa học uy tín của Ý.
- Ngoài ra, Einstein còn được trao nhiều bằng tiến sĩ danh dự từ các trường đại học lớn trên thế giới, khẳng định tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài biên giới quốc gia.
Trên đây là những thông tin về thiên tài người Đức Albert Einstein mà Watch Store muốn chia sẻ với bạn. Đừng quên truy cập vào website của Watch Store để khám phá Thế giới đồng hồ chính hãng và nhận ngay các phần quà hấp dẫn nhé.